فیسبوک چیست؟

فیسبوک چه است، از کجا آمده است و چه کاری انجام می دهد؟

فیس بوک Facebook یک وب سایت و سرویس شبکه اجتماعی است که کاربران می توانند نظرات، عکس ها و لینک ها را به اخبار و یا سایر محتوای جالب در وب، بازی ها، چت زنده و جریان ویدئو زنده بفرستند. شما حتی می توانید غذا را با فیس بوک سفارش دهید اگر این کاری است که می خواهید انجام دهید. محتوای به اشتراک گذاشته شده می تواند به صورت عمومی قابل دسترسی باشد یا فقط می تواند در میان یک گروه انتخابی از دوستان یا خانواده یا با یک فرد به اشتراک گذاشته شود.

حریم خصوصی: نوجوانان گاهی اوقات می توانند فراموش کنند که آنچه در فیس بوک ارسال شده است اساسا یک نوع از انتشار است و، مگر اینکه پروفایل ها به خصوصی تنظیم شده، هر کسی می تواند اطلاعات را مشاهده کند. اغلب نوجوانان اطلاعات شخصی خود را آنلاین مانند عکس و شماره تلفن ارسال می کنند.

شکارچیان: در حالی که نادر است، مواردی وجود دارد که شکارچیان و دیگر افراد بی سواد جوانان را در فیس بوک هدف قرار داده اند. با توجه به ماهیت آن، سایت به راحتی قابل دسترسی است و پر از اطلاعات شخصی است.

سوء استفاده جنسی: فیس بوک با استفاده از تکرار استفاده از پیام های تند و زننده و دیگر ابزارها، با یک میدان جنگ جدید و پربار، قلدر را هدف قرار می دهد. داستان های متعددی از پروفایل های ربوده شده یا نمونه های جدی سوء استفاده اینترنتی است که منجر به رنج قربانیان شده است.

جلسات تماس: بسیاری از والدین ترس از این دارند که جوانان با افرادی که برای اولین بار در اینترنت ملاقات می کنند روبرو می شوند. با این وجود خطرات آشکاری وجود دارد. بعضی از جوانان تماس های آنلاین را در ارزش اسمی می گیرند، اما متأسفانه همه افراد واقعی نیستند.

محتوا: گاهی اوقات ممکن است در فیس بوک محتوا وجود داشته باشد که برای جوانان مناسب نباشد و آنها را ناراحت کند. به دلیل محبوبیت فیس بوک، بسیاری از کاربران قدیمی تر وجود دارند و اغلب کودکان می توانند در معرض ملاقات هایی باشند که والدین ترجیح می دهند که آنها نباشد.

تاریخچه و رشد فیس بوک:

فیس بوک در فوریه 2004 به عنوان یک شبکه اجتماعی مبتنی بر مدرسه در دانشگاه هاروارد آغاز شد. این توسط Mark Zuckerberg همراه Edward Saver-in، هر دو دانش آموز در کالج ایجاد شد.

یکی از دلایل افزایش رشد و محبوبیت فیس بوک، انحصار آن بود. در اصل، برای پیوستن به فیس بوک شما باید یک آدرس ایمیل در یکی از مدارس شبکه داشته باشید. به زودی از دانشگاه هاروارد به کالج های دیگر در منطقه بوستون، و سپس به مدارس لیگ آیوی گسترش یافت. نسخه دبیرستان فیس بوک در ماه سپتامبر 2005 راه اندازی شد. در ماه اکتبر، آن را گسترش داد تا کالج های U.K. را در بر بگیرد و در ماه دسامبر آن را برای کالج ها در استرالیا و نیوزیلند راه اندازی کرد.

دسترسی فیس بوک نیز برای انتخاب شرکت هایی مانند مایکروسافت و اپل گسترش یافته است.

در نهایت، در سال 2006، فیس بوک برای هر 13 ساله یا بیشتر باز می شود و مایکروسافت را به عنوان محبوب ترین شبکه اجتماعی در جهان بر فراز می برد.

در سال 2007، فیس بوک راه اندازی فیس بوک پلت فرم، که اجازه توسعه دهندگان برای ایجاد برنامه های کاربردی در شبکه. این نرم افزارها به جای استفاده از مدالها یا ویجتها به منظور جلب توجه در صفحه فیس بوک، این برنامهها به دوستان خود اجازه دادند با هدیه دادن یا بازی کردن بازی، مانند شطرنج، ارتباط برقرار کنند.

در سال 2008 فیس بوک فیس بوک را راه اندازی کرد که با OpenSocial و Google+ به عنوان یک سرویس تأیید هویت ورود به سیستم جهانی رقابت می کرد.

موفقیت فیس بوک می تواند به توانایی آن در جذب هر دو نفر و کسب و کار، شبکه توسعه دهنده تبدیل شود که فیس بوک را تبدیل به یک پلت فرم پرطرفدار و توانایی فیس بوک Connect برای برقراری ارتباط با سایت های اطراف وب، با ارائه یک ورود به سیستم که در چندین سایت کار می کند.

ویژگی های کلیدی فیس بوک:

فیس بوک به شما اجازه می دهد لیستی از دوستان خود را نگه دارید و تنظیمات حریم خصوصی را انتخاب کنید تا بتوانید محتوای شخصی را در نمایه خود ببینید.

فیس بوک به شما اجازه می دهد عکس ها را آپلود کنید و آلبوم های عکس را که می توانید با دوستان خود به اشتراک بگذارید حفظ کنید

فیس بوک از چت آنلاین تعاملی پشتیبانی می کند و توانایی نمایش صفحات نمایه دوست شما، گاهی اوقات به عنوان “دیوارها” نامیده می شود، برای برقراری ارتباط، اشتراک گذاری اطلاعات و یا فقط برای گفتن “سلام”.

فیس بوک از صفحات گروه، صفحات فن و صفحات کسب و کار پشتیبانی می کند که به شرکت ها اجازه می دهد از فیس بوک به عنوان وسیله ای برای بازاریابی رسانه های اجتماعی استفاده کنند.

شبکه توسعه دهنده فیس بوک قابلیت های پیشرفته و گزینه های کسب درآمد را ارائه می دهد.

فیس بوک اتصال به وب سایت ها اجازه می دهد تا با فیس بوک ارتباط برقرار کنند و اجازه می دهد تا فیس بوک به عنوان یک سرویس تأیید هویت ورودی جهانی استفاده شود.

شما می توانید ویدئو را با استفاده از فیس بوک زنده پخش کنید.

بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی با گذشت زمان توانست دقت هدف‌گیری تبلیغاتی خود را به اوج برساند:

یک دلار از هر 5 دلاری که امروز در ایالات متحده خرج تبلیغات آنلاین می‌شود به فیسبوک می‌رسد. قدرت پلتفرم تبلیغاتی این شرکت ناشی از مجوزی‌است که به سیاستمداران، برندها، دلالان معاملات ملکی، سازمان‌های غیرانتفاعی و دیگران می‌دهد تا افراد را در این شبکه‌ اجتماعی‌ به‌دقت هدف قرار دهند. فیسبوک دم‌‌ودستگاه تبلیغاتی خود را در طول زمان با تجمیع مستمر اطلاعات جزئی درباره کاربرانش و تبدیل این جزئیات به داده‌های قابل‌هدف‌گیری، گستـرش داده است. این شرکت به همان ترتیبی که در طول زمان رشد کرده، به کارهایی دست زده که باعث تحقیق‌وتفحص حامیان حریم خصوصی، نهادهای نظارتی و نمایندگان مجلس در سراسر جهان شده است. در آخرین مورد، شرکت فیسبوک رسوایی‌ای به راه انداخت که موجب شد بنیانگذارش در کنگره آمریکا و مقابل نمایندگان مجلس سنای این کشور حاضر شود و تعهد بدهد که بیش از گذشته، حریم خصوصی کاربران خود را حفظ خواهد کرد. اما باید پرسید مگر فیسبوک چقدر از داده‌های کاربران خود را جمع‌آوری کرده و چطور آنها را پالایش می‌کند که این‌چنین صدای اعتراض همگان را درآورده است؟ در ادامه، از دوران اولیه کار تبلیغاتی فیسبوک شروع می‌کنیم و مثالی فرضی را در نظر می‌گیریم که با آن، سطح دقت هدف‌گیری تبلیغاتی کاربران فیسبوک مشخص می‌شود. می‌توانید ببینید که چطور در طول زمان، میزان دقت هدف‌گیری مخاطب نوعی در فیسبوک از سوی شرکت‌های آگهی‌دهنده تجاری و سیاسی، مدام افزایش یافته است؛ تا حدی که خیلی راحت می‌تواند بر اساس معیارهای مختلف شخصی و انسانی، آگهی را پیش روی کسی قرار دهد که شرکت آگهی‌دهنده دقیقا می‌خواسته به او دسترسی داشته باشد.

در سال2009 فیسبوک چندین قابلیت دیگر را اضافه کرد؛ ازجمله توانایی یافتن کاربرانی که دکمه «لایک» را روی پست‌های خوراک خبری خود کلیک کرده‌‌اند؛ این کار می‌توانست فهرست علایق کاربران را برای هدف‌گیری آگهی‌دهندگان پالایش کند. این شرکت همچنین راه‌هایی را به آگهی‌دهنده‌‌ها ارائه کرد تا دوستان کسانی را که با برندهای آنان ارتباط برقرار کرده بودند هدف بگیرند. تبلیغات می‌توانست افراد را بر اساس سن یا روز تولد هدف قرار دهد؛ بنابراین یک مخاطب نوعی می‌توانست با این دقت هدف قرار گیرد: «هر کسی که در فیلادلفیا زندگی می‌کند، در دانشگاه فلسفه می‌خواند و 21ساله است».

در سال2013 یک محقق که برای شرکت مشاوره «کمبریج آنالیتیکا» کار می‌کرد، یک تست شخصیت‌شناسی عرضه کرد که افراد می‌توانستند در فیسبوک در آن شرکت کنند و نتایج آن مشخص می‌کرد که آنها چقدر وظیفه‌شناس، برون‌گرا، مطبوع یا عصبی هستند. این محقق نتایج این تست را با آنچه آنها در فیسبوک «لایک» کرده بودند مقایسه کرد و در نهایت، مشخص کرد که کدام علایق، منطبق با کدام خصلت‌های شخصیتی‌است؛ بنابراین می‌شد آن مخاطب نوعی را چنین هدف قرار داد: «هر کسی که در فیلادلفیا زندگی می‌کند، در دانشگاه فلسفه می‌خواند، 21ساله است، در یک سال گذشته تی‌شرت آبی خریده و عصبی‌است».
حوالی سال2014 برنامه تبلیغاتی فیسبوک شدیداً شروع به تکامل‌یافتن کرد و به آگهی‌دهنده‌ها اجازه داد که با دقتی بیشتر از گذشته، افراد را مشخص کنند. تا آن‌موقع به طور میانگین بیش از 2/1میلیارد نفر هر روز از این شبکه اجتماعی استفاده می‌کردند.

فیس بوک یک بازار بالقوه بزرگ برای تلاش های رسانه های اجتماعی شما را نشان می دهد، اما به طور فزاینده ای دشوار است که از جمعیت کنار بیایید. آمار زیر برجسته برخی از حقایق فیس بوک مربوطه و در نهایت می تواند به شما کمک کند به حرکت به آن بهتر، افزایش بازده سرمایه گذاری (ROE) و منجر به موفقیت بیشتر بازاریابی. فیس بوک در اول آوریل 2018 نتایج خود را در 25 آوریل 2018 منتشر کرد.

با توجه به ماهیت پویا بازاریابی دیجیتال در سال 2018 از جمله راه های بالقوه نفوذ در فیس بوک، به راحتی می توانید به داون نایز، رئیس جمهور Zephoria و مشاور ارشد بازاریابی دیجیتال برای مشاوره شخصی و بحث در مورد این که چگونه این تغییرات فیس بوک ممکن است بر روی استراتژی رسانه های اجتماعی تاثیر بگذارید.

در سراسر جهان، بیش از 2.20 میلیارد کاربر فعال فیس بوک ماهانه در 2018 Q1 (Facebook MAUs) وجود دارد که سالانه 13 درصد افزایش می یابد. (منبع: فیس بوک 04/25/18) این چه معنی برای شماست: در صورت شک و تردید طولانی، به لحاظ آماری، فیس بوک برای نادیده گرفتن خیلی بزرگ است.

1.15 میلیارد کاربر فعال روزانه فعال (Mobile DAU) برای دسامبر 2016 وجود دارد که 23 درصد افزایش نسبت به سال قبل است. (منبع: فیس بوک از تاریخ 2/01/17) این بسیار مهم است و نشان دهنده رشد چشمگیر ترافیک تلفن همراه در فیس بوک است. لطفا توجه داشته باشید که این آخرین بخش رسمی دریافت شده در نشریات مطبوعاتی IR از مشخصه DAU تلفن همراه از سایر معیارها بود. درآمد تبلیغاتی موبایل گزارش شده است و طبق گفته فیس بوک، حدود 88 درصد از درآمد تبلیغات در سه ماهه سوم 2017 را از 84 درصد در سه ماهه سوم 2016 نشان می دهد.

امکانات فیس بوک

فیس بوک برای کاربران خود، محیطی را ایجاد می کند که آنها می توانند اتاقی متشکل از دوستان و آشنایان را برای خود ترتیب دهند. هر کاربری در فیس بوک یک صفحه شخصی برای خود دارد که پیغام های شخصی خود را در این صفحه مشاهده می کند. علاوه بر این یک صفحه عمومی برای هر کاربر وجود دارد که در آن صفحه می تواند مطالب، عکس و فیلم هایی که توسط دوستان و آشنایانش به اشتراک گذاشته شده، ببیند و درباره آنها نظر دهد و یا ابراز علاقه کند. هر کس از این امکان برخوردار است که دائما بر لیست دوستان خود بیفزاید و افراد جدیدی را به عضویت در لیست دوستانش، دعوت کند. علاوه بر این امکان دیگری در فیس بوک وجود دارد که به معرفی افراد جدیدی می پردازد و پیشنهاد دعوت به دوستی را به کاربران می دهد.علاوه بر این موارد، کابران فیس بوکی می توانند به ایجاد گروه هایی در فیس بوک بپردازند و یا در گروههای دیگری با موضوعات مختلف، عضو شوند. مثلا گروه هایی با موضوعات و مسائل مختلف. گروه موسیقی، عکس، نقاشی، فیلم و یا گروه های مربوط به یادگیری مهارت هایی همچون آشپزی و خیاطی و…

ضمنا کاربران می توانند برای خود آلبوم عکس بسازند و امکان تماشای عکس های خود را به برخی از افراد بدهند و مثلا کسانی که در لیست دوستانشان نیستند، نمی توانند بدون قرار دادن امکان استفاده، وارد صفحه آنها و تماشای عکس هایشان بشوند.

امکان دیگری که برای کابران این شبکه اجتماعی وجود دارد، این است که می توانند برای افراد و چیزهای مورد علاقه خود، صفحه ای جداگانه طراحی کنند و دیگران را در این صفحات شریک و عضو کنند و پذیرای پیشنهادها و نظرات مختلف آنها باشند.

بنابراین می توان گفت که کاربران فیس بوک به 4 گروه تقسیم می شوند. 1- دوستان 2- دوستان دوستان 3- اعضای هم شبکه 4- اعضای یک صفحه یا گروهی خاص

از دیگر امکانات این شبکه می توان از بازی های آنلاین مختلف و به روز دنیا، نام برد که کاربر می‌تواند با توجه به نیاز خود از آن‌ها استفاده کند.

فیس بوک در ایران

فعالیت فیس بوک در جامعه ما، فراز و نشیب‌های زیادی را به دنبال داشته است. این شبکه اجتماعی تا پیش از سال 1388 از طریق شبکه اینترنت در دسترس ایرانیان در داخل کشور بود ولی بعد از حوادث مربوط به انتخابات، فیلتر شد و مدتی بعد آزاد شد اما در حال حاضر مدت زمان زیادی است که دسترسی به این شبکه در ایران، از طریق فیلتر شکن صورت می گیرد.

به طور کلی می توان گفت که فیس بوک شبکه ای نسبتا محبوب برای ایرانیان و خصوصا جوانان است و کاربران زیادی را در کشور ما به خود اختصاص داده است. به گونه ای که از اقشار مختلف افراد جامعه ایرانی از جمله دانشجویان، استادان، کارمندان و حتی بازاریان، معلمان، دانش اموزان وهنرمندان و بالاخره روزنامه نگاران در ان عضو هستند و از آن استفاده می کنند.

این موضوع در کنار فیلتر بودن فیس بوک در ایران باعث شده آمار دقیقی از تعداد کاربران فیس بوک در ایران وجود نداشته باشد و برآوردهای مختلفی در این مورد به عمل آید. در کنار این موضوع، به دلیل تاثیرگذاری های این شبکه بر عده ای از افراد، استفاده از این شبکه توسط برخی از علمای دینی و مسئولین، غیرمجاز شمرده شد و حتی غیرشرعی بودن استفاده از فیس بوک هم مطرح گردید. این مسئله تنها در جامعه ما مطرح نشد. بلکه به طور مثال دانشگاه الازهر کشور مصر، اعلام کرد که استفاده از فیسبوک برای مسلمانان حرام است. آن‌ها دلیل صدور این فتوا را فروپاشی خانواده‌ها اعلام کردند. اما دلایل دیگری هم ممکن است برای این مسئله وجود داشته باشد و ان هتاکی به ساحت مقدس پیامبر اسلام و اهل بیت است.

نکته جالب دیگری که در این زمینه می توان بیان کرد، عباراتی است که از قول موسس سایت ویکی لیکس درباره فیس بوک بیان شده است.

جولیان آسانژ موسس وب سایت ویکی لیکس می‌گوید:

فیس بوک، تنفر آمیز ترین ابزار جاسوسی است که تاکنون ایجاد شده‌است. هر کس که نام و مشخصات دوستان خود را به شبکه اجتماعی فیس بوک اضافه می‌کند باید بداند که به شکل رایگان در خدمت دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکاست و این گنجینه اطلاعاتی را برای آنها تکمیل می‌کند.

به گفتهء وی فیس بوک یک گنجینه اطلاعاتی بسیار بزرگ از نام و پیشینهء افراد است که کاربران آن را به شکل داوطلبانه در اختیار این شبکه اجتماعی قرار می‌دهند ولی این ابزار توسط دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی آمریکا مورد بهره برداری قرار می‌گیرد. دسترسی این دستگاه‌های اطلاعاتی به اطلاعات ذخیره شده در فیسبوک آن را به یک ابزار خطرناک بدل کرده‌است.

اندکی دقت در شیوه ورود به این شبکه و عضویت به آن، تا حدودی نشان می دهد که سخنان افرادی همچون آسانژ درباره فیس بوک، چندان دور از واقعیت نیست. به هر حال شناخت این شبکه اجتماعی برای کسانی که از آن استفاده می کنند، لازم است تا آگاهانه به دنیای مجازی وارد شوند.